MARIENBAD - gra Marienbadzka

Marienbad 2020

       PIERWSZA POLSKA GRA KOMPUTEROWA

W 1962 pojawiła się polska gra, napisana na polski komputer - ODRA 1003.

Algorytm, autorstwa Witolda Podgórskiego (przeniesiony następnie na kod programowy, wykonywany przez ODRĘ 1003), to tak na prawdę stworzona pod wpływem francusko-włoskiego filmu "Zeszłego roku w Marienbadzie" (1961), implementacja chińskiej gry NIM.

Film oraz gra szeroko opisano w popularnym wówczas czasopiśmie "Przekrój". Zainteresowani niech szukają w numerach:  862 z 15 października 1961 roku oraz  870-872 z 24 grudnia 1961 roku. Przekrój

Inspirowany szybko rosnącą na świecie popularnością tej gry, młody inżynier napisał jej wersję elektroniczną, na komputerze  ODRA 1003. Całą tę historię zebrał w elektronicznej wiadomości i wysłał do znanego wszystkim, naszego kolegi "Ramosa" czyli Mariusza Rozwadowskiego. Po latach Pan Witold napisał grę ponownie w języku C++, ale to już w wersji na popularne maszyny klasy PC. 

Marienbad i Przekrój

Poniżej fragment korespondencji z 2012 roku, która pozwoliła na umieszczenie gry na stronie  Stowarzyszenia Miłośników Zabytków Informatyki, "przodka" powołanego w tym samym roku MHKI.

24 kwietnia 2012 13:18

(....)Chyba jeszcze o tym Panu nie pisałem. Z wykształcenia jestem inżynierem                   
elektronikiem, a programowanie było i jest moim hobby.
Kiedy po raz pierwszy pisałem grę marienbadzką na ODRZE 1003, to jedynymi
łącznikami między komputerem i użytkownikiem był dalekopis. Na nim
wypisywane były same cyferki.
Do pisania programu potrzebna była tylko "lista rozkazów" mieszcząca się
na kilkustronicowej książeczce, o wymiarach 8X12 cm. Nie było żadnego
systemu operacyjnego. Zawartość każdej komórki pamięci oraz jej adres
ustawiało się na klawiszach.

Programowałem później w 6 - 8 językach (zależy jak liczyć, bo w niektórych
bardzo mało, a inne były do siebie podobne).
Najwięcej programowałem w języku Clipper. Opisany jest on kompletnie w
~100 stronicowej książce.

Grę marienbadzką napisałem w języku C++, który wraz z innymi niezbędnymi,
bardzo wyszukanymi narzędziami, opisany jest skrótowo w formie
uproszczonego wykładu, w 700 stronicowej książce. Ten sam opis po
angielsku, w formie helpów, zawiera dobrze ponad 1000 stron, bardzo
skondensowanej wiedzy.(...)

To dzięki Mariuszowi Rozwadowskiemu zebrane zostały wspomnienia Pana Witolda, a tym samym zachowana została wiedza na temat funkcjonowania samej ODRY 1003. Fakt, że nie istniał system operacyjny oraz języki programowania na ten komputer, stawia wyczyn młodego inżyniera bardzo wysoko w oczach dzisiejszego świata IT.

W jednej z pierwszej korespondencji inż Podgórski wspomina o dalekopisie, który był jedynym urządzeniem transferującym informacje dwukierunkowo, pomiędzy człowiekiem/operatorem a maszyną - komputerem ODRA 1003.

(...)

W tym czasie nie było żadnego systemu operacyjnego, ani żadnych języków
programowania, a komputer potrafił tylko pisać na i czytać z dalekopisu oraz wczytać i
wydziurkować taśmę papierową. Mimo to, już na pierwszym prototypie zaprogramowałem,
przypomnianą przez tygodnik Przekrój, grę marienbadzką. Chociaż sprowadzała się ona do
samych cyferek, byli tacy, którzy spędzali przy niej wiele godzin próbując rozszyfrować
algorytm, lub chociażby wygrać, wiedząc, że ja rozszyfrowawszy algorytm zawsze
wygrywam.
Była to prawdopodobnie pierwsza gra komputerowa napisana w Polsce.(...)

Prowadzone prace zespołu muzeum, a w ich wyniku odtworzenie systemu operacyjnego E6RM na komputer ODRA 1305, który pozwolił na pełne uruchomienie jednostki procesorowej, podjęliśmy w MHKI decyzję o odtworzeniu i tym samym zachowaniu kodu gry Marienbadzkiej, na ostatnim flagowym produkcie zakładów ELWRO.

W 2018 roku wystartowały prace, mające na celu odtworzenie tego algorytmu i kodu. Rozpoczęliśmy od rozmów naszego wolontariusza Marcina Bulandry z autorem - Witoldem Podgórskim oraz konfrontacji zapisanych przez autora wspomnień z uzyskanymi wypowiedziami.

W chwili obecnej możemy już zakomunikować światu - tak mamy grę Marienbadzką działającą na komputerze ODRA 1305. Jest to tym samym, najwierniej oddająca realia lat 60-tych wersja gry, w jaką można zagrać w naszym kraju.

Jak grano w grę marienbadzką oraz jak wygląda ona na komputerze ODRA 1305, możecie zobaczyć na poniższym materiale filmowym.

 

 

do góry